Dawne klasztory Cysterek i Cystersów
Bukowo Morskie
Cysterski zespół klasztorny powstał w Bukowie Morskim w XIII w. i został ufundowany przez księcia gdańskiego Świętopełka II. Kasata zakonu w Bukowie nastąpiła już w 1535 r. i niestety po dawnym opactwie nic tu nie pozostało.
Warto odwiedzić gotycki kościół Najświętszego Serca Jezusa z poł. XIV w., rozbudowany w XV i XIX w. (parafia kościoła polskokatolickiego). Jeszcze do niedawna świątynia uznawana była za obiekt pocysterski, jednak okazało się, że znajdowała się poza murami klasztornymi.
Pocysterskie Kościóły parafialne
Barzowice
Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu z XIV-XV w. to jednonawowa świątynia o wysokim korpusie w stosunku do wieży, z wyodrębnionym prezbiterium, z zachowanymi na obwodzie przyporami. Niestety nie zachowało się cysterskie wyposażenie.
Zwiedzanie: należy zgłaszać się do miejscowego proboszcza, tel. + 48 94 314 36 63
Dobiesław
W gotyckim kościele pw. Matki Bożej Częstochowskiej z XV w., można zobaczyć pocysterską kropielnicę granitową z XV w. oraz fragmenty zdobiennictwa stalli w postaci płaskorzeźby (relief) z XV w. św. Jerzego walczącego ze smokiem (dolna część) oraz herbu fundatorów (część górna).
Zwiedzanie: należy zgłaszać się do miejscowego proboszcza, tel. +48 94 314 93 94
Jeżyce
Na cokole neogotyckiego kościoła pw. Matki Boskiej Ostrobramskiej z XIX w. znajdują się pocysterskie inskrypcje i gmerki.
Zwiedzanie: tel. +48 94 314 92 92
Słowino
Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego został odbudowany w latach siedemdziesiątych XIX w. Przy kościelnym lapidarium znajduje się rzeźba Wilhelma Grossa i aleja lipowa.
Zwiedzanie: tel. +48 94 314 23 55
Stary Jarosław
Gotycki kościół pw. Św. Krzyża pochodzi z II poł. XV w. Do jego wschodniej wieży, którą przykrywa szesnastoboczny hełm w formie iglicy, przylega nawa zamknięta wielobocznym prezbiterium.
Zwiedzanie: tel. +48 94 314 87 76
Pocysterskie Kościóły filarne
Cisowo
Gotycki kościół pw. św. Stanisława Kostki z 1321 r., kościół filialny parafii Barzowice, to jednonawowa świątynia, z wyodrębnionym trójbocznym prezbiterium i masywną wieżą od zachodu. Relikt po szarych mnichach stanowi tu kropielnica z XIV w. Warto zwrócić uwagę na oryginalne późniejsze wyposażenie w postaci barokowej ambony, ołtarza głównego, ław renesansowych oraz płyt nagrobnych.
Zwiedzanie: należy zgłaszać się do proboszcza parafii Barzkowice, tel. +48 94 344 63 11
Dąbrowa
Kościół pw. św. Stanisława Kostki z II poł. XIV w., kościół filialny Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Siecieminie, charakteryzuje prezbiterium z II poł. XIV w. i zachowana z czasów Cystersów bukowskich gotycka kropielnica z piaskowca w formie uproszczonego kielicha z XIV w., ustawiona w przedsionku kościoła, pod wieżą.
Iwięcino
Do kościoła pw. MB Królowej Polski z XIV w., będącego kościołem filialnym parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Dobiesławiu, prowadzą drewniane bramy z XIX w. Wieża z charakterystycznym kogutem metalowym (1669 r.) oraz nawa kościoła pokryte są gontami dębowymi. Z czasów funkcjonowania opactwa bukowskiego pozostały w wyposażeniu: dzwon z 1417 r.; gotycka, drewniana szafka ścienna z XVI w.; krucyfiks z XV/XVI w., gdzie w zakończeniu ramion w kwadratowych polach odczytamy symbole czterech ewangelistów oraz chrzcielnica kamienna. Z późniejszego wyposażenia zwraca uwagę malowidło olejne przedstawiające Katarzynę Marię von Bulgrin oraz niezwykła polichromia drewniana na suficie przedstawiająca Sąd Ostateczny z 1697 r., a także korony (sklepienia) znad ambony i chrzcielnicy.
Zwiedzanie: w niedziele - po Mszy Św. (9.00-11.00). W zwykłe dni tygodnia - otwiera na życzenie kościelny Zygmunt Kostrzewa, tel. +48 94 318 27 16 lub proboszcz parafii Dobiesław, tel. +48 94 314 93 94
Karnieszewice
Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, z 1803 r. to kościół filialny parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Siecieminie. Z czasów Cystersów bukowskich zachowała się kropielnica z czerwonego granitu z XIV w.
Zwiedzanie: po uprzednim zgłoszeniu się do proboszcza parafii Sieciemin
Ruchome dziedzictwo cysterskie
Słupsk
W Muzeum Pomorza Środkowego zobaczymy pozostałości wyposażenia kościoła klasztornego w Bukowie Morskim: późnogotycki tryptyk ołtarza głównego ufundowany przez ostatniego opata klasztoru cysterskiego Henryka Kressa, kamienną płytę z wyrzeźbioną Pasją z pocz. XV w. oraz alabastrową figurkę Madonny Dzieciątkiem z początku XV w.
Zwiedzanie: ul. Dominikańska 5-9, 76-200 Słupsk, telefon: 059 842 40 81 lub 059 842 40 82, faks: 059 842 65 18, www.muzeum.slupsk.pl
Jarmarki i inne imprezy cysterskie
Turniej cysterski o beczkę miodu piwnego odbywa się w lipcu w Bukowie Morskim. W programie festynu są m.in. rywalizacje sportowe i turnieje rycerskie oraz występy zespołów folklorystycznych.
